Τι είναι το open banking; Γιατί θεσπίστηκε; Ποιοι και πώς το χρησιμοποιούν; Είναι ασφαλές για τους χρήστες;

Tο σύστημα του open banking - στα ελληνικά, «ανοιχτή τραπεζική» - έχει εισέλθει εδώ και καιρό και με τον νόμο στις ζωές μας, ωστόσο πολλοί μπορεί ακόμη να δυσκολεύονται να κατανοήσουν τι ακριβώς αφορά. Παρακάτω θα λύσουμε όλες τις απορίες σχετικά με αυτόν τον όρο και πώς χρησιμοποείται από τη finloup για την αξιολόγηση των αιτημάτων leasing.

To open banking αφορά την πρακτική κατά την οποία οι τράπεζες επιτρέπουν σε εξουσιοδοτημένα και πιστοποιημένα τρίτα μέρη να έχουν πρόσβαση στα τραπεζικά δεδομένα των χρηστών και να τα «διαβάζουν». Για να το κάνουν αυτό, τα τρίτα αυτά μέρη χρησιμοποιούν συγκεκριμένα είδη κώδικα που ονομάζονται application programming interfaces (APIs).

Μία εταιρεία/οργανισμός πρέπει να είναι εγγεγραμμένη και πιστοποιημένη ως Account Information Service Provider (AISP) ή Payment Initiation Service Provider (PISP). Μόνο τότε μπορεί να έχει πρόσβαση στις εφαρμογές APIs και να διαβάζει τραπεζικά δεδομένα.

Μία εταιρεία AISP, λοιπόν, ζητά την άδεια του χρήστη για να αποκτήσει πρόσβαση στα τραπεζικά του δεδομένα. Οι τράπεζες είναι τότε υποχρεωμένες από τον νόμο – αφού ο χρήστης δώσει τη συγκατάθεσή του – να μοιραστούν τα δεδομένα αυτά με τον AISP. Ο πάροχος αυτός μπορεί μόνο να δει τα δεδομένα και όχι να τα διαχειριστεί – αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει κανένας απολύτως κίνδυνος απώλειας χρημάτων για τον χρήστη.

Στη συνέχεια, ο πάροχος AISP μεσολαβεί και παρέχει τα δεδομένα αυτά σε άλλες εταιρείες, που παρέχουν υπηρεσίες όπως το leasing συσκευών της finloup.

Ένας χρήστης δίνει πρόσβαση στα τραπεζικά του δεδομένα, μέσω του open banking, σε μια εφαρμογή που συγκρίνει προγράμματα ασφάλισης, προκειμένου να του βρει το ασφαλιστικό πρόγραμμα που του ταιριάζει.

Μία ατομική επιχείρηση θέλει να μισθώσει ηλεκτρονικές συσκευές από τη finloup. Δίνει πρόσβαση στα τραπεζικά του δεδομένα, μέσω του open banking, ώστε το μοντέλο ανάλυσης δεδομένων που έχει χτίσει η finloup να αξιολογήσει το οικονομικό προφίλ της επιχείρησης και να εγκρίνει το αίτημα για leasing.

Στην Ευρώπη, η καθιέρωση του open banking ξεκινάει από το 2007, με την πρώτη οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Payment Services Directive» (PSD1), με στόχο τη δημιουργία νέων οικονομικών υπηρεσιών και την προστασία των χρηστών – ωστόσο δεν εφαρμόστηκε τότε.

Σχεδόν 10 χρόνια μετά, το 2018, εφαρμόζεται η δεύτερη οδηγία «Payment Services Directive» (PSD2) και η ενσωμάτωση της οδηγίας στην ελληνική νομοθεσία με το Νόμο 4537/2018.

Παρόλο που στα περισσότερα μέρη του κόσμου οι τράπεζες έχουν μακροχρόνια σχέση με τους πελάτες τους, υπάρχει ακόμα μία μερίδα ανθρώπων που δεν «είναι κατάλληλοι για πρόσβαση στα τραπεζικά προϊόντα».

Ο οικονομικός αποκλεισμός δεν αφορά μόνο υποανάπτυκτες χώρες. Ειδικά οι νεότερες γενιές έχουν σπάνια πρόσβαση σε τραπεζικά προϊόντα, όπως πίστωση, ακόμα και σε πλούσιες χώρες του κόσμου. Το σύστημα του οpen banking έχει δημιουργηθεί για να εξαλείψει αυτές τις ανισότητες και να δώσει για πρώτη φορά τη δύναμη στα χέρια των χρηστών, δημιουργώντας νέες οικονομικές ευκαιρίες:

Λαμβάνοντας υπόψη ότι πρακτικά άρχισε να εφαρμόζεται το 2018, 24.7 εκατ. χρήστες παγκοσμίως χρησιμοποίησαν υπηρεσίες open banking το 2020, αριθμός που προβλέπεται να φτάσει τα 132.2 εκατ. το 2024.

Είναι πλέον δεδομένο ότι το σύστημα του open banking είναι αναπόφευκτο, τόσο για τους παρόχους οικονομικών υπηρεσιών, όσο και για επιχειρήσεις που θέλουν να κερδίσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα – το open banking αναμένεται να επεκταθεί και εκτός της οικονομικής αγοράς και σε άλλους τομείς και να γίνει ο νέος κανόνας.